Muzeum motoryzacji w Turynie cz.4

Spacerując po Turyńskim muzeum motoryzacji mamy przed oczami prawie kompletny przekrój historii motoryzacji od czasów najstarszych, aż po obecne. Dużą część ekspozycji zajmują samochody produkowane po drugiej wojnie światowej.

Powojenny rozwój motoryzacji

Kiedy wojna wreszcie się skończyła i ludzie trochę odetchnęli, wraz z odbudową miast rozpoczęła się również odbudowa fabryk produkujących samochody. Najbardziej potrzebne były samochody mogące przewozić towary, ale coraz częściej, szczególnie w zachodniej części europy pojawiały się samochody osobowe. Fabryki w pierwszych latach powojennych produkowały modele zaprojektowane jeszcze przed wojną, ale po kilku latach coraz więcej nowych modeli zaczęło wyjeżdżać na ulice.

W Museo Nazionale dell’automobile di Torino możemy w pewnym stopniu prześledzić jak ten rozwój przebiegał na podstawie kilku modeli.

Cisitalia 202 z 1948 roku

Ten mały, sportowy samochód powstał zaledwie trzy lata po wojnie. Oczywiście biorąc pod uwagę jego osiągi i porównując je z obecnymi samochodami trudno go uznać za sportowy, ale wtedy były trochę inne realia. Pochodzący z Fiata 1100 silnik rozwijał moc zaledwie 50 KM, a samochód mógł jechać z prędkością maksymalną 155 km/h. Jednak nie osiągi są tu najważniejsze, w powojennej biedocie nikt nie myślał o wielkich, mocnych i szybkich samochodach, tyle wystarczyło.

Cisitalia 202 jest ważna z innego powodu. Piękne nadwozie tego samochodu zostało zaprojektowane przez studio Pininfarina. Jeden z egzemplarzy został nawet wystawiony w nowojorskim muzeum sztuki nowoczesnej (New York’s Museum of Modern Art), gdzie został opisany jako jeden z sześciu najpiękniejszych samochodów świata.

• silnik 4 cylindrowy
• pojemność 1090 cm3
• moc 50 KM przy 5500 obr/min
• prędkość maksymalna 155 km/h
• waga 880 kg

Fiat Turbina z 1954 roku

Fiat Turbina był tylko prototypem, który niecałe 10 lat po wojnie miał wytyczyć zupełnie nowe ścieżki konstrukcji samochodów. Niestety niewiele z tego wyszło, ale włoscy inżynierowie pokazali swoją moc. Fiat został pokazany światu w kwietniu 1954 roku.

Co takiego nadzwyczajnego było w tym samochodzie. Pomijając futurystyczny wygląd w całości podporządkowany aerodynamice, która dopracowywana była w tunelu aerodynamicznym politechniki w Turynie? Najważniejsze było to co ukryto pod nadwoziem, układ napędowy. Zastosowano tutaj kompletną nowość, zamiast silnika tłokowego, do napędu służyła turbina gazowa. Rozwiązanie to mimo bardzo dobrej wydajności miało sporo wad i średnio mogłoby się sprawdzać w codziennej eksploatacji. Fiat Turbina testowany był na drogach kołowania lotniska w Turynie, Przy mocy sięgającej 300 KM udało się rozpędzić prototyp do prędkości 250 km/h.

Kilka lat później po drugiej stronie atlantyku inżynierowie GM zbudowali samochód Chevrolet Turbine, w którym zastosowano podobną koncepcję napędu. Niestety pomysł upadł i na jednym modelu się skończyło.

• silnik: turbina gazowa
• moc 300 KM przy 22000 obr/min
• prędkość maksymalna 250 km/h

Alfa Romeo Giulietta Sprint z 1954 roku

Połowa lat pięćdziesiątych to bardzo dobry okres dla włoskich inżynierów i konstruktorów samochodów. To właśnie wtedy powstało wiele przełomowych konstrukcji, które na stałe wpisały się do historii motoryzacji, zarówno ze względu na technikę, jak i stylistykę.

Alfa Romeo Giulietta jest najlepszym przykładem motoryzacji już całkiem odrodzonej po wojnie. Mały zwinny samochód, o ponadczasowej stylistyce, z wystarczająco mocnym i jednocześnie małym silnikiem. Giulietta produkowana była przez 12 lat w trzech podstawowych wersjach nadwozia: berlina w głównym zakładzie Alfa Romeo, Giulietta Sprint przez studio Bertone i Giulietta Spider produkowana przez Pininfarinę. Dodatkowo w muzeum motoryzacji w Turynie wystawiono drewniana makietę nadwozia samochodu Alfa Romeo Giulietta Sprint która była wykorzystywana przez Bertone do wyprodukowania narzędzi i wzorników potrzebnych przy produkcji samochodu.

• silnik 4 cylindrowy
• pojemność 1290 cm3
• moc 80 KM przy 6300 obr/min
• prędkość maksymalna 165 km/h

Lancia Aurelia B20 z 1958 roku

Kolejnym wielkim producentem włoskim który rozwijał swoją produkcję była Lancia. Po kilku latach produkcji przedwojennych modeli nadszedł czas na prezentacje całkiem nowego samochodu. Aurelia, wpisując się w tradycje Lancii również musiała być przełomowa. Kiedy zaprezentowano ją w 1950 roku była pierwszym seryjnym samochodem napędzanym silnikiem V6. Na tym jednak nie kończyły się nowości, skrzynię biegów przeniesiono do tylnej osi (transaxle) w celu lepszego rozłożenia masy. Dodatkowo zastosowano niezależne zawieszenie tylnej osi, a hamulce zainstalowano przy dyferencjale, przenosząc ich masę dalej od kół co zmniejszyło masę nieresorowaną.

Już rok po zaprezentowaniu czterodrzwiowej Aurelii zaprezentowano model B20, który był pierwszym samochodem klasy GT. Początkowo nowa Lancia Aurelia B20 miała być produkowana przez firmę Ghia, która nie podołała temu zadaniu. Przygotowany model trafił ostatecznie do zakładów Pininfarina gdzie był produkowany po kilku poprawkach.

• silnik 6 cylindrowy widlasty
• pojemność 2500 cm3
• moc 80 KM przy 5000 obr/min
• prędkość maksymalna 165 km/h

Fiat 1900B Gran Luce z 1958 roku

Fiat 1900 pojawił się na rynku w 1952 roku jako następca samochodu Fiat 1400. Przez kilka kolejnych lat był flagowym modelem Fiata. Dodatkowo dwudrzwiowa wersja Gran Luce była modelem najlepiej wyposażonym i najlepiej wykończonym. Jej wyróżnikami były dwukolorowe malowanie, rzeźbiony chromowany grill, charakterystyczna linia dachu i zagięte na boki wcięcia tylnej szyby.

• silnik 4 cylindrowy rzędowy
• pojemność 1901 cm3
• moc 80 KM przy 4000 obr/min
• prędkość maksymalna 145 km/h
• skrzynia 5 biegowa

Lancia Flaminia Prezidenziale z 1961 roku

Lancia Flaminia już po 7 latach zastąpiła flagowy model Aurelia produkowany przez Lancię. Początkowo samochód zaprojektowany w studiu Pininfarina produkowano jako czterodrzwiową limuzynę. Potem pojawiały się dodatkowe wersje nadwoziowe kabriolet i  coupe produkowane przez studio Touring, czteroosobowe coupe produkowane przez Pininfarinę i sportowe coupe produkowane przez Zagato.

W latach 1960 – 61 Lancia i Pininfarina wyprodukowali dla prezydenta republiki Włoskiej cztery egzemplarze specjalnej limuzyny Lancia Flaminia o zwiększonym rozstawie osi i częściowo otwieranym dachu typu landaulet. Samochody miały tworzyć trzon prezydenckiego garażu. Każdy z wyprodukowanych egzemplarzy Lancii Flaminii Prezidenziale posiadał swoje imię: Belsito, Belmonte, Belvedere i Belfiore. Używane były podczas najważniejszych przejazdów prezydenta i jego gości, m.in. królowej angielskiej Elżbiety II.

Wszystkie cztery samochody w 2001 roku zostały wyremontowane w warsztatach firmy Fiat i trafiły z powrotem do kolumny prezydenckiej, z której jeden został przekazany do muzeum motoryzacji w Turynie. Pozostałe, mimo zaawansowanego wieku,  nadal są używane przez kolejnych prezydentów podczas defilad.

• silnik 6 cylindrowy widlasty
• pojemność 2458 cm3
• moc 110 KM przy 5200 obr/min
• prędkość maksymalna 160 km/h

Iso Rivolta Lele F z 1972 roku

Czy można połączyć amerykański rozmach z subtelna włoską stylizacją? Najlepszym przykładem są samochody produkowane przez firmę Iso. Historia tego producenta rozpoczyna się w 1939 roku w Mediolanie gdzie Renzo Rivolta założył swoją firmę. Jednak jej rozkwit przypadł na lata powojenne kiedy nadszedł czas mikrosamochodów. W 1953 roku została zaprezentowana Iso Isetta, która stała się przebojem, który po wykupieniu licencji przez BMW była produkowana od 1956 roku jako BMW Isetta.

Czas upływał, moda na mikrosamochody powoli mijała i firma Iso rozpoczęła prace nad oswajaniem amerykańskiej techniki. Tak narodziły się późniejsze modele. Nad nadwoziem pracowali włosi, a potem w środku lądował silnik od Chevroleta Corvette. Brutalne 5 litrowe V8 i 350 KM.

• silnik 8 cylindrowy widlasty
• pojemność 5356 cm3
• moc 350 KM przy 5800 obr/min
• prędkość maksymalna 250 km/h

Alfa Romeo 2600 Touring Spider z 1965 roku

Całkowicie włoskie podejście do eleganckiego sportowego samochodu było trochę inne niż prezentowało Iso. W Alfa Romeo wystarczał silnik o połowę mniejszy. Poziom wykończenia gwarantował samochód pierwszej klasy. Studio karoseryjne Touring wyprodukowało w latach 1962 – 1965 2255 kabrioletów Alfa Romeo 2600

• silnik 6 cylindrowy rzędowy
• pojemność 2584 cm3
• moc 145 KM przy 5900 obr/min
• prędkość maksymalna 200 km/h

Lloyd Aleksander TS z 1958 roku

W latach pięćdziesiątych, w cały czas odbudowującej się po wojnie europie, szczyty popularności święciły mikrosamochody. Społeczeństwa były bogatsze na tyle że motocykle im już nie wystarczały, jednak nie na tyle żeby starczyło na pełnowymiarowy samochód. Tak narodziła się era mikrosamochodów, a w Turyńskim muzeum poświęcono im oczywiście fragment ekspozycji.

Jednym z prezentowanych samochodów jest niemiecki Lloyd Alexander TS. Marka Lloyd należała do Borgwarda i odpowiedzialna była za mikrosamochody. Alexander napędzany był 2 cylindrowym silnikiem chłodzonym powietrzem o pojemności 600 cm3. Mimo swojej prostoty posiadał kilka ciekawych rozwiązań: wałek rozrządu w głowicy napędzany łańcuchem, centralna belka zawieszenia będąca jednocześnie ramą samochodu, niezależne zawieszenie z przodu. W modelu TS zastosowano czterobiegową skrzynię biegów. Lloyd Alexander był najlepiej sprzedającym się małym samochodem w zachodnich Niemczech.

• silnik 2 cylindrowy chłodzony powietrzem
• pojemność 600 cm3
• moc 29 KM przy 4500 obr/min
• prędkość maksymalna 110 km/h

Autobianchi Bianchina 500 Convertible z 1959 roku

Włosi także pokochali mikrosamochody. Ich niekwestionowanym królem był Fiat Nuova 500 co skrzętnie wykorzystywali również inni producenci używając jego podzespołów. Najlepszym przykładem jest Bianchina będąca pierwszym niestandardowym modelem samochodu produkowanym na skalę masową. Chodzi tu oczywiście o wykorzystywanie mechaniki z Fiata 500. Oczywiście Fiat był udziałowcem w firmie Autobianchi, zwiększając stopniowo swoje udziały i ostatecznie przejmując firmę i traktując ją trochę jako poligon doświadczalny. Autobianchi Bianchina była produkowana przez 12 lat  i w tym czasie wykonano około 300 tys egzemplarzy najróżniejszych wersji nadwoziowych.

• silnik 2 cylindrowy
• pojemność 479 cm3
• moc 16,5 KM przy 4000 obr/min
• prędkość maksymalna 90 km/h
• waga 510 kg

Autobianchi Primula z 1967 roku

O ile Bianchina była budowana na podzespołach Fiata 500, to Autobianchi Primula była poligonem doświadczalnym samochodu który dopiero miał się pojawić na rynku. Chodzi o Fiata 128, który był pierwszym przednionapędowym modelem tej firmy. Autobianchi Primula oprócz tego że była wyposażona w przedni napęd, to jeszcze stała się pierwszym włoskim samochodem w którym silnik został umieszczony poprzecznie. Sam silnik pochodził oczywiście od Fiata i był to zmodyfikowany motor pochodzący z Fiata 1100D. Dodatkowo samochód wyposażono w hamulce tarczowe na obu osiach, co wtedy w tak małych samochodach nie było spotykane.

Za stylistykę Autobianchi Primula odpowiadał Dante Giacosa, ten sam który stworzył m.in. legendarne modele Fiat Nuova 500 i Fiat 600.

• silnik 4 cylindrowy
• pojemność 1221 cm3
• moc 59 KM przy 5400 obr/min
• prędkość maksymalna 135 km/h

Trabant 601 z 1987 roku

Największą popularność małe samochody w zachodniej europie osiągnęły w latach pięćdziesiątych. Po wschodniej stronie muru berlińskiego, dużo biedniejszej małe samochody popularne były aż do upadku komunizmu. Niewątpliwym hitem w NRD był Trabant 601. Również w pozostałych krajach bloku wschodniego małe samochody produkowane w Zwickau były bardzo popularne, mimo że ich użytkownicy tak samo jak ich pożądali, tak samo ich nienawidzili.

Trabant 601 znajdujący się w muzeum w Turynie oznaczony jest jako wyprodukowany w roku 1987, ale w przypadku tego samochodu nie ma to aż takiego znaczenia. Historia tego modelu rozpoczęła się 1959 roku kiedy zaprezentowano pierwsze projekty nowego modelu. Ostatecznie gotowy samochód zaprezentowano na zjeździe partii komunistycznej w 1963 roku, a po oficjalnej prezentacji na targach w Lipsku w połowie 1964 roku rozpoczęto produkcję. Stalowy szkielet i poszycie z duroplastu, do tego przestarzały dwutaktowy silnik, nie przeszkodziło to jednak w wyprodukowaniu 2 818 547 sztuk w okresie od 1964 do 1990 roku.

• silnik 2 cylindrowy dwusuwowy
• pojemność 595 cm3
• moc 26 KM przy 4200 obr/min
• prędkość maksymalna 108 km/h

Nsu Ro 80 z 1966 roku

Historia tego innowacyjnego samochodu rozpoczęła się na początku lat sześćdziesiątych. Zarząd firmy NSU postanowił wtedy wykorzystać w nowo projektowanym modelu silnik z wirującym tłokiem skonstruowany przez Felixa Wankla. Do tej pory nikt poza NSU nie stosował takiego silnika. Pierwszym modelem w niego wyposażonym był NSU Wankelspider zaprezentowany w 1964 r. Sam silnik dzięki swojej konstrukcji posiadał wiele zalet. Przy niewielkich rozmiarach osiągał moc 130 KM z pojemności niecałego litra.

NSU Ro 80 poza nowoczesnym silnikiem wyróżniało się także nowoczesną stylizacją. Do tego stopnia że futurystyczne wnętrze przed uruchomieniem produkcji “złagodzono”, żeby nie odstraszyć bardziej konserwatywnych klientów.

Świetnie sprzedający się NSU Ro 80 był jednocześnie gwoździem do trumny całej firmy. Samochód uzyskał tytuł Europejskiego Samochodu Roku w 1968 roku. Co z tego, skoro producenta zabiły naprawy bardzo zawodnego silnika z pierwszych serii. Kiedy wyeliminowano błędy było już zbyt późno. Wtedy do gry wkroczyło Audi przejmując firmę w 1969 roku. Mimo zmiany właściciela NSU Ro 80 było produkowane do 1977 roku, a z taśmy zjechało ponad 37 tyś egzemplarzy.

• silnik 2 komorowy Wankla
• pojemność 996 cm3
• moc 130KM przy 5500 obr/min
• prędkość maksymalna 180 km/h

Ferrari 365 GT4 2+2 z 1973 roku

Czy sportowym samochodem można podróżować tylko we dwoje? Oczywiście że nie. Nawet jeśli jest to Ferrari. Produkcję modelu 365 GT4 2+2 rozpoczęto pod koniec 1972 roku. Za piękną, choć kontrowersyjną linię nadwozia odpowiadała Pininfarina. Wnętrze mogło pomieścić 4 osoby. Do tego dostawaliśmy 12 cylindrów pod maską mogące pogonić to cacko z prędkością zbliżoną do tej która jest teraz ograniczona elektronicznie w wielu modelach.

• silnik 12 cylindrowy
• pojemność 4390 cm3
• moc 310 KM przy 7700 obr/min
• prędkość maksymalna 245 km/h

Jaguar E type 4.2 z 1969 roku

Na koniec jeszcze jedna sportowa legenda, oczywiście w kabriolecie, jak to przystało na deszczowe wyspy brytyjskie. Swoją drogą ciekawe dlaczego akurat tam, tak bardzo lubią małe sportowe kabriolety?

Jaguar E type był powiewem świeżości w brytyjskim światku motoryzacyjnym opierającym się na modelach mocno już przestarzałych. Jaka była recepta? Nowoczesne nadwozie, mocny silnik i dobra reklama.

Jaguar tak dobrze się wpasował w rynek że produkowano go przez 15 lat. W tym czasie zmieniał się trochę zewnętrznie, ale również w środku. Od 1966 roku zamiast dwóch osób, mogły nim jeździć 4. Również pod maską Jaguara E type zmieniały się silniki. Początkowo były to motory 6 cylindrowe o pojemności 3.8 litra, później zwiększono pojemność do 4.2 litra. Jednocześnie produkowany był Jaguar E type z 12 cylindrowym silnikiem widlastym o pojemności 5.4 litra i mocy większej o zaledwie 7 KM, co dzięki większej wadze przekładało się na mniejszą prędkość maksymalną, mimo minimalnie lepszego przyspieszenia.

• silnik 6 cylindrowy
• pojemność 4200 cm3
• moc 269 KM przy 5500 obr/min
• prędkość maksymalna 246 km/h

>>>>Muzeum motoryzacji w Turynie cz.1
>>>>Muzeum motoryzacji w Turynie cz.2
>>>>Muzeum motoryzacji w Turynie cz.3
>>>>Muzeum Ferrari